‘Een drugsvrije samenleving is niet mogelijk’

In het debat over drugsbeleid wordt vaak naar Portugal gewezen als voorbeeld van hoe het wél zou moeten: een succesvol beleid dat gezondheid vooropstelt in plaats van criminaliteit. Nuno Capaz van het Portugese ministerie voor Volksgezondheid legt uit waarom deze aanpak is gekozen. Lees verder of kijk de video onder de tekst.

Het zorgstelsel van Portugal is eigenlijk niet zoveel veranderd. Wat we voor elkaar hebben gekregen, is om een beleid te voeren gebaseerd op feiten, geen meningen, die kunnen verschillen per situatie.

Hiervoor deden we één aanname: dat een drugsvrije samenleving niet mogelijk is. Er is nooit een drugsvrije samenleving geweest. Er zal nooit een drugsvrije samenleving zijn.

Als je dat accepteert, weet je dat mensen drugs gebruiken, of ze nu legaal zijn of niet. En je weet dat er problemen zullen zijn, want er zijn altijd mensen die domme dingen doen terwijl ze drugs hebben genomen.

Daaruit volgt logischerwijs een gezondheidsaanpak. Want wanneer je drugsbeleid is gebaseerd op een juridisch systeem, heb je een zwart-wit perspectief: je gebruikt drugs of je gebruikt ze niet. Een medisch perspectief gaat uit van een compromis.

Vergelijk het met naar de dokter gaan. Hij test je bloeddruk, die is te hoog, en zegt dat je niet elke dag vijf bier moet drinken. Je accepteert dat, maar neemt in het weekend wel vijf bier.

Een juridisch systeem zou dat niet accepteren.

Vanuit een breder perspectief zou je zelfs kunnen zeggen dat elke dokter aan ‘harm reduction doet’, want uiteindelijk gaan we allemaal dood. Vanuit een juridisch perspectief zouden we daarom niet eens dokters hebben. Maar het is niet hun taak om te voorkomen dat mensen sterven. Ze zijn er om mensen een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te geven.

Dat is het verschil tussen een juridische aanpak en een gezondheidsaanpak.

Nuno Capaz,
Portugese ministerie voor Volksgezondheid