Op 16 januari stemt de Tweede Kamer over de nieuwe drugswet. Wij stuurden de woordvoerders een laatste brief om hun aannames over onze campagne recht te zetten, het debat te evalueren en vooruit te kijken. Want wat zou de nieuwe drugswet nu precies opleveren? In welk grotere plaatje past dit verbod – en is dat wel waar we naartoe moeten willen?
Volgende week stemt uw Kamer over een verbod op drie stofgroepen, oftewel de nieuwe drugswet. Op 20 december 2023 is hier een plenair debat over gevoerd. Er is veel besproken, van het cannabisexperiment tot een confronterende publiekscampagne. Ook onze campagne werd genoemd – en door sommige Kamerleden weggezet als normalisering van drugsgebruik door ‘de drugslobby’. Wij zouden dat beeld graag bijstellen.
We willen drugs niet normaliseren
Onze campagne heet Normaaloverdrugs. Dat is niet omdat wij drugsgebruik willen normaliseren, maar omdat wij drugs als ieder ander ‘normaal’ product willen behandelen. Aan elk normaal product met (grote) risico’s worden (strenge) eisen en voorwaarden gesteld, waar vervolgens toezicht op wordt gehouden. Bij drugs lijken angst en moraliteit dit soort rationele keuzes in de weg te staan. Leest u vooral ook ons manifest.
Over de beste manier om met drugs om te gaan, kunnen wij van mening verschillen. Maar sommige politici stelden ons teleur met hun gesloten houding. Ons betichten van ondermijning en oproepen tot een verbod van onze kritische campagne is een ernstige zaak. De wetgever mag ons juist dankbaar zijn. Een van de grote problemen rond de nieuwe drugswet is immers de complexiteit en de onduidelijkheid. Dankzij onze campagne zijn veel meer mensen hiervan op de hoogte.
'De wetgever mag ons dankbaar zijn. Dankzij onze campagne zijn mensen op de hoogte van de nieuwe drugswet'
Waar gaat de nieuwe drugswet over?
Nu het reces iedereen een adempauze heeft gegeven, zouden wij u willen vragen om nog eens te reflecteren op het debat. Hoe vaak ging het daadwerkelijk over de voorgestelde wetgeving?
De discussie ging regelmatig over illegale praktijken, waar nu niet tegen kan worden opgetreden. Maar de nieuwe drugswet gaat helemaal niet over dampende ketels in afgelegen schuurtjes. Deze wet gaat over stoffen die voor het overgrote deel legaal worden ingeklaard in Schiphol en daarna online worden gedistribueerd.
De wet gaat ook niet over de communicatiestrategie van de overheid en over de vraag of er wel of geen confronterende publiekscampagne moet komen. Laat deze communicatie over aan experts op het gebied van communicatie, gedrag, preventie, etc. Een publiekscampagne als die van Rotterdam werkt contraproductief. Het normaliseert juist drugsgebruik. Iets waar u ons van beticht en u vervolgens zelf aan meewerkt.
'Het debat ging over van alles, maar niet over de doel- en rechtmatigheid van de nieuwe drugswet'
Waar gaat de nieuwe drugswet dan wel over? Over aantasting van de rechtszekerheid. Het is voor burgers straks volstrekt onduidelijk welke stoffen worden verboden. Bovendien worden er stoffen verboden waarvan de schadelijkheid niet bewezen is. Dat schept een precedent. Als deze stap eenmaal is genomen, is het eenvoudig een extra stofgroep toe te voegen. En daarna nog een. Met steeds minder zicht op de doelmatigheid en rechtvaardigheid hiervan. Als deze wet wordt aangenomen, zal de rechtmatigheid hoe dan ook in een rechtszaak worden getoetst (al dan niet aan de Grondwet).
Wat is uw toekomstvisie?
Wij vragen u nog een keer: wat levert de nieuwe drugswet op? Stel, u ziet het als een stap naar een drugsvrije samenleving. Wat is dan het vervolg? Cocaïne is al decennia verboden, toch gebruiken jaarlijks 340.000 Nederlanders en dat aantal stijgt. XTC is verboden, toch gebruiken jaarlijks 550.000 Nederlanders. Kortom, een drugsverbod is geen drugsbeleid.
'Vul wetgeving aan, stel eisen, schep voorwaarden en bied een alternatief'
Wat is het alternatief? Alle containers in de Rotterdamse haven controleren? Alle boerderijen inspecteren? Komende weken staan interessante congressen gepland over de mogelijkheden om het drugsbeleid te veranderen en te verbeteren (Dealing with Drugs, gemeente Amsterdam; Hoe verder met het drugsbeleid, LEAP NL; Nationaal Drugscongres, ZonMW). Wij raden u aan om daarnaartoe te gaan.
Steek de miljarden die worden besteed aan handhaving liever in preventie. Vul de bestaande wetgeving aan met regulering. Stel eisen aan de productie. Schep voorwaarden voor een veilige distributie en verkoop van drugs, zoals een leeftijdsgrens, een advertentieverbod en gezondheidswaarschuwingen. Bied gebruikers een alternatief en houd drugs uit handen van criminele dealers. Dat is de beste manier om drugsgebruik te ontmoedigen.
Wij wensen u een wijs besluit toe.
Hoogachtend,
Normaaloverdrugs
Alle drugs legaal?
Stoppen van de nieuwe drugswet is de eerste stap. Maar wij denken dat ook andere drugs moeten worden gelegaliseerd en gereguleerd. Wil je weten waarom? Lees onze argumenten, 75 mythes over drugsbeleid of de factsheet.
Hoe moet die nieuwe wereld er dan uit zien? Daarvoor hebben wij de wijsheid niet in pacht. Dáár zou het debat over moeten gaan! Misschien geeft ons sprookjesboek inspiratie.