Skip to main content

Gastblog

Het is tijd voor meer stemmen in het gesprek. #normaaloverdrugs is begonnen met een knal van eigen bodem, nu horen we graag van anderen die zich het drugsbeleid aantrekken. Ook een blog schrijven? Kijk hier voor de voorwaarden en stuur hem in!

De afgelopen jaren is er veel aandacht voor de medicinale toepassingen van psychedelica, met name binnen het domein van de psychiatrie. Is dit ook een eerste stap richting legalisatie van recreatief gebruik?

Aan het einde van de jaren ‘60 verdween het onderzoek naar de medicinale toepassingen van psychedelica in de doofpot. Ruim een halve eeuw later lijkt het beschimmelde laagje bovenop deze middelen eindelijk te verdampen en bevinden we ons in een psychedelische renaissance, waarin baanbrekend onderzoek wordt verricht naar de behandeling van psychiatrische aandoeningen die moeilijk te behandelen zijn met conventionele psychotherapie en medicatie. Hoewel deze onderzoeken zich nog in een vroeg stadium bevinden, geven de eerste resultaten reden tot optimisme.

Zo concludeert ook minister van volksgezondheid Ernst Kuipers. Eerder dit jaar verklaarde hij zich in een reactie op kamervragen niet alleen bewust te zijn van de veelbelovende onderzoeken naar psychedelica, maar ook stelde hij dat Nederland “een voortrekkersrol [kan] spelen op het gebied van het ontwikkelen van de juiste kaders, het beperken van risico’s en het vormgeven van opleidingen voor therapeuten”. Er bestaat een reële kans dat middelen als MDMA en psilocybine (het actieve bestanddeel in paddo’s en truffels) binnen een spanne van enkele jaren geregistreerde geneesmiddelen worden. Dit biedt hoop aan de geschatte 300.000-450.000 mensen in Nederland die lijden aan een therapieresistente psychiatrische stoornis.

Welk effect zal deze medicinale toepassing van psychedelica hebben op het publieke debat omtrent legalisatie? Het zal in ieder geval de publieke perceptie van deze middelen veranderen. De relatieve veiligheid en lage kans op misbruik maken ze acceptabel als geneesmiddel, maar zijn evengoed een argument voor gereguleerde verkoop in smartshops. Toch is het niet evident dat de transplantatie van psychedelica uit de categorie ’onaanvaardbare drugs’ naar de categorie ‘veelbelovende geneesmiddelen’ een stap in de richting van gereguleerde legalisatie is.

Medicalisatie kan namelijk prima parallel lopen aan repressief drugsbeleid voor de recreatieve gebruiker. Kijk maar naar de uitspraak van de Hoge Raad in 2019, waarin ayahuasca definitief werd verboden (ook voor religieus gebruik), het eeuwige gestuntel met het coffeeshop-experiment of het wetsvoorstel dat beoogt volledige stofgroepen te verbieden in de zinloze strijd tegen designer drugs. Als er enkel aandacht is voor de therapeutische werking van psychedelica in klinische setting, dreigen we te vergeten dat psychedelica in de eerste plaats niet thuishoren in de Opiumwet.

Het is dus belangrijk om kritisch te blijven, juist nu er voor het eerst in lange tijd sprake is van politieke beweging op dit gebied. Er zijn immers talloze vragen die deze beweging oproept: wie krijgt toegang tot deze ‘nieuwe geneesmiddelen’? Worden psilocybine-houdende truffels verboden wanneer deze stof de status van geneesmiddel krijgt? Kan onze maatschappij ook puur recreatief gebruik van psychedelica accepteren? Deze vragen verdienen allen een antwoord. Laten we daarom het debat over psychedelica niet beperken tot enkel medicinaal gebruik.

Kenan de Leeuw (@kenanleeuw)
Masterstudent Klinische Neuropsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam
Voorzitter Media, Amsterdam Psychedelic Research Association (APRA)

Aanmelden nieuwsbrief

Vink onderstaande optie aan. *
Dit veld is vereist.