Het kabinet Rutte IV heeft aangekondigd met ‘nieuw elan’ te willen regeren. Wij hopen dat dat nieuwe elan zich uitstrekt tot het drugsbeleid.
Het repressieve drugsbeleid van de afgelopen 20 jaar moet worden doorbroken. Het doel was een afname van de handel in drugs en minder drugsgebruik. Steeds meer middelen werden verboden en steeds meer handelingen zijn strafbaar gesteld Tevergeefs. Ondanks steeds strengere maatregelen is het drugsgebruik alleen maar toegenomen en de drugshandel is stevig in handen van criminele organisaties.
Het repressieve drugsbeleid van de afgelopen 20 jaar heeft niet gewerkt.
Bemoedigende start
Inmiddels is de taakverdeling binnen het nieuwe kabinet bekend: de minister van Justitie en Veiligheid (VVD) gaat over het drugsbeleid en de minister van VWS (D66) gaat over drugs. Daarmee zijn twee liberale partijen de komende jaren verantwoordelijk voor het drugsbeleid. In het regeerakkoord staan drie bemoedigende punten:
1. Meer geld naar preventie van problematisch drugsgebruik, in het bijzonder ter bescherming van kwetsbare jongeren.
2. Het wietexperiment wordt voortgezet en uitgebreid met een grote stad. De evaluatie vindt plaats in 2024 en de uitkomst van het experiment is leidend.
3. Een commissie gaat ‘de status van XTC (MDMA) in het kader van de volksgezondheid’ onderzoeken en advies uitbrengen over de voor- en nadelen van medicinaal gebruik. In de analyse moet in ieder geval vanuit verschillende disciplines aandacht zijn voor risico’s voor de gezondheid, preventie en de Europese context en relevante verdragen.
Een goed begin, maar er is meer nodig.
Accepteren en reguleren
De aanpak van drugs begint bij acceptatie. Accepteer dat er een drugsmarkt bestaat. En accepteer dat deze op een slimme en verstandige manier moet worden gereguleerd (hier Universiteit van Nederland legt het uit).
De oplossing ligt niet bij meer repressie, maar bij een drugsbeleid dat de gezondheid van de gebruikers beschermt en het verdienmodel van criminelen aanpakt. Alleen door normaal te doen over drugs, kan het recreatieve drugsgebruik in goede banen worden geleid. Dan kunnen regels worden opgesteld voor de productie, de distributie en het gebruik van drugs. Dan kun je gebruikers een alternatief bieden voor verboden middelen. Dan kan er belasting worden geheven, waarmee voorlichting en preventie wordt gefinancierd. Dan verdwijnt de winst niet meer in de zakken van criminelen.
De oplossing ligt niet bij meer repressie, maar bij een drugsbeleid dat de gezondheid van de gebruikers beschermt en het verdienmodel van criminelen aanpakt.
De overheid kan ook beter stoppen met de boodschap dat drugsgebruikers de maffia in stand houden en medeverantwoordelijk zijn voor de problemen rond ondermijning. Dit bevestigt alleen maar het falen van het huidige drugsbeleid.
Oproep
Drugs is een gevoelig onderwerp. Dat zal het voor de bewindslieden niet makkelijk maken om een nieuwe weg in te slaan. Ze zullen te maken krijgen met ongefundeerde angst. Met vooroordelen. Met meer onderbuikgevoelens dan goed is voor een mens. Hopelijk laten zij zich niet leiden door de waan van de dag. De aanpak van de afgelopen 20 jaar heeft niet de gewenste resultaten bereikt. Dat staat als een paal boven water. Dus moet het anders. Tijd voor een frisse wind, een andere boeg, voor nieuw elan! Daarom onze oproep: regeer verstandig, verbied met mate.