De nieuwe drugswet ondermijnt de rechtstaat, financiert criminelen, schoffeert de wetenschap en er zijn nog veel meer redenen waarom het een slecht idee is. In een serie van blogs laten we daarom experts aan het woord om politici wakker te schudden, want die kunnen de wet nog tegenhouden! Deze keer: Marlies van Exter, publicist op Women on Psychedelics.
‘Het is tijd voor drugsvrede’
Heb je je ooit afgevraagd waarom zoveel mensen drugs als een bedreiging zien voor de samenleving, terwijl alcohol tegelijkertijd zo wordt verheerlijkt en gepromoot? Ik ben de tel kwijtgeraakt van de keren dat ik moest uitleggen waarom ik (bijna) geen alcohol meer drink. “Wat ongezellig” is de meest voorkomende reactie. Maar als ik zeg: “Ik drink geen alcohol meer, ik gebruik liever psychedelica,” zijn de meeste mensen vaak gechoqueerd. Ik duw dan steevast het rapport van de Lancet onder hun neus. Het bevat de bevindingen van een groep onderzoekers die de schade van druggebruik in het Verenigd Koninkrijk onderzochten. Ze keken onder meer naar sterfte, afhankelijkheid, verlies van relaties, misdaad en milieuschade. De unanieme koploper van de lijst? Alcohol. Gevolgd door heroïne en crack cocaïne.
Natuurlijk is er een kanttekening: de beschikbaarheid van deze drie boosdoeners. Heroïne en crackcocaïne zouden waarschijnlijk hoger scoren als ze even gemakkelijk verkrijgbaar waren als alcohol. Toch blijft de vraag: hoe komt het dat een giftige en verslavende stof zo ingebed en genormaliseerd is in veel samenlevingen? Terwijl tegelijkertijd het gebruik van niet-giftige en niet-verslavende geestverruimende middelen, zoals paddenstoelen (20e op de Lancet-lijst) of LSD (18e op de Lancet-lijst) een misdaad blijft?
Ik vind het nogal bizar – en besloot te onderzoeken wat hierachter zit. Mijn conclusie na het lezen van meerdere boeken, artikelen, interviews, rapporten en historische beschouwingen? Er zit geen enkele logica in! De normen die worden toegepast op de meeste drugs zijn onevenredig, ongerechtvaardigd, en vaak gebaseerd op door de media gehypete verhalen over wanneer het fout ging. Ook al zijn dit voor bijna alle drugs uitzonderingen op de regel.
Drugsbeleid in Nederland
Nederland staat bekend om zijn liberale drugsbeleid. Geheel onterecht tegenwoordig; we lopen enorm achter op wat er in veel andere landen gebeurt op het gebied van legalisering en regulering van drugs. De nieuwe drugswet ligt op dit moment ter goedkeuring bij de Tweede Kamer. Veel instanties zijn ertegen: de Raad van State, de verslavingszorg, de wetenschap, enz. Toch bouwt de overheid liever voort op verouderd denken waarbij ze drugs en de bijbehorende criminaliteit koste wat kost bestrijdt. Terwijl die methode al bewezen heeft niet te werken: mensen gebruiken meer drugs dan ooit, het geweld en de onrust die ermee gepaard gaan zijn alleen maar erger geworden, en het aanbod en de hoeveelheid geproduceerde middelen is groter dan ooit.
Bovendien hebben de vooroordelen, onwetendheid en vijandigheid over drugs geleid tot een eenzijdig beeld. Alle stoffen, behalve alcohol, zijn lange tijd puur als een bedreiging voor de samenleving afgeschilderd, waardoor wetenschappelijk onderzoek jarenlang werd beperkt. Daardoor hebben we tegenwoordig een beperkt inzicht in de mogelijke voordelen en andere effecten van deze stoffen.
Ik? Ik geloof niet in verbod. Ik geloof in educatie en rechtvaardigheid. En ik geloof dat het tijd is om een nieuwe richting in te slaan.
Beleid gevormd door wetenschap en menselijkheid
Zoals eerder gezegd: de normen die worden toegepast op drugs zijn onevenredig en ongerechtvaardigd. Wat als onze regering zich zou richten op de gezondheid van mensen die drugs gebruiken in plaats van op de utopie van een drugsvrije wereld? Wat als ze elke drug, de effecten, voordelen en nadelen afzonderlijk zouden bestuderen en standaardiseren? In plaats van ze los te laten in een ondergronds circuit van ellende en narigheid, waar ze verspreid en gebruikt worden zonder kwaliteitscontrole – met alle gevolgen van dien?
We hebben een drugbeleid nodig dat gebaseerd is op wetenschap, tolerantie en menselijkheid. In plaats van politieke hysterie en morele paniek die door de media wordt gevoed en door zoveel mensen gewillig wordt geconsumeerd en gereproduceerd. Dit leidt tot een eenzijdige kijk van ‘goed’ en ‘kwaad’. Terwijl er bij drugs sprake is van een enorme ‘middle ground’.
Laten we leren. Laten we praten. Laten we open en eerlijk zijn. Laten we onze regering ondervragen. Laten we onze verouderde drugswetten herzien. Het is tijd voor drugsvrede.
Marlies van Exter
Communicatieadviseur bij Magpie Communications, activist en schrijver, onder andere bij het internationale platform Women on Psychedelics (WOOP).
De volledige versie van dit artikel (in het Engels) is te lezen op de website van WOOP.
Laat je verder informeren
Er bestaat een alternatief voor het stofgroepenverbod; het quarantainemodel. Daarbij worden stoffen in quarantaine geplaatst, waarvan het vermoeden bestaat dat ze een psychoactieve werking hebben en kunnen leiden tot schade aan de gezondheid en de samenleving. In quarantaine kan worden onderzocht of de stoffen inderdaad gevaarlijk zijn.
